اوربایت یک وضعیت دندانپزشکی است که در آن دندان‌های پیشین فک بالا به جلو از دندان‌های پیشین فک پایین قرار می‌گیرند، به طوری که هنگام بسته شدن دهان، دندان‌های بالایی بیشتر روی دندان‌های پایینی قرار می‌گیرند. درمان اوربایت شامل استفاده از دستگاه‌های ارتودنسی، کشیدن دندان‌های اضافی یا جراحی فک است و شناسایی و درمان به موقع آن برای حفظ سلامت دهان و اعتماد به نفس فرد اهمیت دارد.
اوربایت دندان چیست؟
Overbite به وضعیتی گفته می‌شود که در آن دندان‌های پیشین فک بالا به طور قابل توجهی بر روی دندان‌های پیشین فک پایین قرار می‌گیرند، که می‌تواند به مشکلاتی در جویدن و صحبت کردن منجر شود. علل اوربایت شامل وراثت، عادات غیرطبیعی مانند مکیدن انگشت و مشکلات در رشد دندان‌ها است. عوارض آن ممکن است شامل خطر بالای پوسیدگی دندان، بیماری‌های لثه و دردهای فکی باشد. درمان این مشکل شامل استفاده از دستگاه‌های ارتودنسی، کشیدن دندان‌های اضافی یا در موارد شدید، جراحی فک است. شناسایی و درمان به موقع این وضعیت برای بهبود عملکرد و زیبایی دهان و دندان‌ها بسیار اهمیت دارد.
البته باید توجه داشته باشید که اوربایت با اورجت متفاوت است. اوربایت به وضعیتی اشاره دارد که دندان‌های فک بالایی به طور بیش از حد بر روی دندان‌های فک پایینی قرار می‌گیرند، در حالی که اورجت به حالتی اطلاق می‌شود که دندان‌های فک بالا به طور قابل توجهی از دندان‌های فک پایین جلوتر قرار دارند. به عبارت دیگر، اوربایت بیشتر به عمق تراز دندان‌ها مربوط می‌شود، در حالی که اورجت به جلو بودن دندان‌های فک بالا نسبت به فک پایین اشاره دارد.
بیشتر بخوانید: ارتودنسی فک پایین
انواع اوربایت دندانی
با توجه به تحقیقات انجام شده در این زمینه، می‌توان این وضعیت را به چند دسته مختلف تقسیم کرد و به بررسی آن‌ها پرداخت. در این بخش به معرفی انواع اوربایت دندان خواهیم پرداخت. مهم‌ترین دسته‌بندی‌های این مشکل به شرح زیر است:
اوربایت اسکلتی
این نوع اوربایت به ساختار استخوانی فک مربوط می‌شود. در اوربایت اسکلتی، فک پایین به طور قابل توجهی کوچکتر از فک بالا است و هیچ‌گونه انطباقی بین این دو وجود ندارد. به همین دلیل، دندان‌های فک بالا جلوتر از دندان‌های فک پایین قرار می‌گیرند و در زمان بسته شدن دهان، فک‌ها به سمت پایین حرکت می‌کنند. برای درمان این نوع اوربایت در بزرگ‌سالان، ممکن است نیاز به جراحی باشد تا به نتایج مطلوب دست یابیم. رشد نامنظم فک به عنوان عامل اصلی ایجاد این نوع اوربایت شناخته می‌شود.
اوربایت دندانی
اوربایت دندانی به حالتی گفته می‌شود که ناهماهنگی در دندان‌ها باعث بروز این مشکل شده است. در این وضعیت، فک‌ها در جایگاه صحیح خود قرار دارند و انطباق خوبی دارند، اما موقعیت دندان‌ها باعث می‌شود که فک پایین کمی به عقب برود. عواملی چون کمبود فضای کافی در دهان برای رشد دندان‌ها، از دست دادن دندان‌های عقبی یا عادات نادرست دهانی می‌توانند منجر به این نوع مشکل دندان شوند. با استفاده از ارتودنسی ثابت یا ارتودنسی متحرک، بسته به شدت مشکل، می‌توان به درمان این وضعیت پرداخت و نتایج مثبتی به دست آورد.
اوربایت برخوردی
این نوع اوربایت، شدیدترین شکل این ناهنجاری محسوب می‌شود. در اوربایت برخوردی، زمانی که دهان بسته است، دندان‌های پایین می‌توانند به پشت دندان‌های بالایی فشار بیاورند. این وضعیت می‌تواند به مرور زمان به استخوان‌های اطراف دندان‌های جلویی فک بالا آسیب‌های جدی وارد کند. عدم درمان این ناهنجاری می‌تواند عوارض وخیمی را برای فرد به دنبال داشته باشد. با توجه به این توضیحات، درک انواع این مشکل دندانی و علل بروز آن‌ها می‌تواند به تشخیص و درمان صحیح کمک کند.
اوربایت چگونه تشخیص داده می‌شود؟
تشخیص این مشکل دندانی توسط بهترین متخصص ارتودنسی انجام می‌شود و شامل مراحل مختلفی است. ابتدا، دندانپزشک دهان بیمار را معاینه می‌کند تا وضعیت قرارگیری دندان‌ها و فک‌ها را بررسی کند. سپس، تاریخچه پزشکی و دندانی بیمار پرسیده می‌شود. برای ارزیابی دقیق‌تر، ممکن است از عکس‌های رادیوگرافی مانند عکس‌های پانورامیک و جانبی استفاده شود. همچنین، تحلیل بایت و اندازه‌گیری‌های دقیق‌تر ممکن است انجام شود. در موارد پیچیده، مشاوره با متخصصان دیگر نیز ممکن است لازم باشد. این مراحل به شناسایی نوع و شدت اوربایت کمک کرده و زمینه‌ساز برنامه‌ریزی درمانی مناسب می‌شوند.
علت بروز اوربایت چیست؟
بروز اوربایت می‌تواند ناشی از عوامل متعددی باشد که در زیر به مهم‌ترین آن‌ها اشاره می‌شود:
- یکی از اصلی‌ترین علل بروز این مشکل، وراثت است. اگر یکی از والدین یا هر دو دچار این ناهنجاری باشند، احتمال بروز آن در فرزندان نیز افزایش می‌یابد.
- زمانی که فک بالا و پایین به درستی و متناسب رشد نکنند، ممکن است اوربایت بروز کند. به عنوان مثال، اگر فک پایین کوچکتر از فک بالا باشد، دندان‌های بالایی به جلو می‌آیند.
- عادت مکیدن انگشت در کودکان می‌تواند به بروز این مشکل کمک کند. این عادت می‌تواند فشار غیرطبیعی به دندان‌ها و فک‌ها وارد کند.
- استفاده مداوم از پستانک در دوران کودکی نیز ممکن است به این مشکل دامن بزند.
- اگر دندان‌های شیری زودتر از موعد از بین بروند یا دندان‌های دائمی به درستی رشد نکنند، این وضعیت می‌تواند منجر به جابجایی دندان‌ها و بروز این مشکل شود.
- آسیب یا ضربه به ناحیه فک در اثر تصادف یا ورزش می‌تواند باعث تغییرات در موقعیت فک‌ها و دندان‌ها شده و اوربایت را به وجود آورد.
راه‌های درمان اوربایت
امروزه درمان اوربایت به سادگی امکان پذیر است و هیچ نیازی به نگرانی در این زمینه وجود ندارد. پس از شناسایی اوربایت و بررسی علل آن، شما می‌توانید اقدام به درمان این عارضه کنید. در این بخش به بررسی روش‌های مختلف درمان اوربایت که با توجه به شرایط فردی شما می‌توانید از آن‌ها بهره‌مند شوید، خواهیم پرداخت.
ارتودنسی ثابت
یکی از روش‌های مؤثر و رایج برای درمان این مشکل دندانی، استفاده از ارتودنسی فلزی است. این نوع درمان می‌تواند بدون توجه به سن بیمار، به اصلاح اوربایت کمک کند. با استفاده از کش‌های ارتودنسی، فک پایین به جلو حرکت می‌کند و تداخل موجود بین فک‌های بالا و پایین به تدریج رفع می‌شود. انواع مختلفی از ارتودنسی وجود دارد که می‌توانید در فرآیند درمان از آن‌ها بهره ببرید.
ارتودنسی متحرک
اگر اوربایت شما خفیف باشد، استفاده از ارتودنسی متحرک گزینه مناسبی است. متخصصان معمولاً پلاک‌های شفاف و اینویزیلاین را برای درمان تجویز می‌کنند. با استفاده مداوم از این تجهیزات، دندان‌های شما به تدریج در موقعیت مناسب قرار می‌گیرند. ابزارهای متنوعی در این زمینه وجود دارد که بنا به نظر ارتودنتیست می‌توانید برای تسریع روند درمان از آن‌ها استفاده کنید.
جراحی
در مواردی که اوربایت شدید باشد و روش‌های ارتودنسی نتوانند به تنهایی مشکل را حل کنند، جراحی ارتوگناتیک ممکن است ضروری باشد. این روش معمولاً برای بزرگ‌سالانی که به موقع برای درمان این مشکل اقدام نکرده‌اند، به کار می‌رود. پیش از عمل جراحی، معمولاً نیاز به استفاده از بریس‌های ارتودنسی برای ۹ تا ۱۸ ماه وجود دارد تا تغییراتی در وضعیت فک‌ها ایجاد شود. جراحی تحت بیهوشی عمومی در بیمارستان انجام می‌شود و بیماران معمولاً پس از عمل برای دو روز بستری خواهند شد. در صورت نیاز به جراحی، متخصص ارتودنتیست شما را به یک جراح متخصص معرفی خواهد کرد.
نتیجه گیری
اوربایت، به‌عنوان یک ناهنجاری دندانی، می‌تواند تأثیرات منفی زیادی بر سلامت دهان و زیبایی ظاهری فرد داشته باشد. شناسایی به موقع و درمان مناسب این مشکل از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. انتخاب روش مناسب بستگی به شدت این مشکل، سن بیمار و وضعیت دندان‌ها و فک‌ها دارد. مشاوره با متخصص ارتودنسی می‌تواند به افراد کمک کند تا بهترین گزینه‌های درمانی را شناسایی کرده و به بهبود عملکرد دندان‌ها و افزایش اعتماد به نفس خود بپردازند.
سوالات متداول
این مشکل دندانی به وضعیتی اطلاق می‌شود که در آن دندان‌های فک بالایی بیش از حد بر روی دندان‌های فک پایینی قرار می‌گیرند. این ناهنجاری می‌تواند باعث مشکلاتی در جویدن، صحبت کردن و زیبایی لبخند شود.
علل بروز اوربایت شامل عوامل ژنتیکی، عادات نادرست مانند مکیدن انگشت، استفاده طولانی مدت از شیشه شیر، و رشد نامناسب فک‌ها هستند.
تشخیص این مشکل توسط دندانپزشک یا متخصص ارتودنسی با معاینه دندان‌ها و فک‌ها و استفاده از رادیوگرافی‌های لازم انجام می‌شود.