جویدن آدامس به اشکال مختلف از زمان‌های قدیم وجود داشته است. یونانی‌ها شیره درخت بنه را می‌جویدند که ماستیک نامیده می‌شد. در آنسوی دنیا، مایاهای باستان شیره درخت ساپودیلا را دوست داشتند. بومیان آمریکایی نیوانگلند شیره صنوبر را می‌جویدند و این عادت را به مهاجران اروپایی منتقل کردند. بیماران و والدین اغلب می‌پرسند که کدام آدامس را بجوند؟ آیا جویدن آدامس با ارتودنسی بی‌خطر است یا خیر؟ در این مقاله همراه ما باشید.
ممکن است به یاد داشته باشید که یک متخصص ارتودنسی به شما گفته است که براکت‌ها و آدامس‌ها باهم ترکیب نمی‌شوند. اما حقیقت این است که جویدن آدامس هنگام استفاده از بریس دارای مزایا و معایبی است. برخی از ارتودنیست‌ها توصیه می‌کنند هرگز آدامس نجوید، اما برخی دیگر می‌گویند که گاهی جویدن آدامس خوب است. در ادامه گفته شده است چه زمانی جویدن آدامس در حین انجام کارهای ارتودنسی خوب است و چه زمانی خوب نیست. همچنین توضیح خواهیم داد که کدام نوع آدامس برای جویدن بهتر است و از کدام نوع آدامس همیشه باید اجتناب کنید.
بیشتر بخوانید: قیمت ارتودنسی
آیا جویدن آدامس با بریس اشکالی دارد؟
چه بریس داشته باشید چه نداشته باشید، بعد از جراحی ارتودنسی آدامس حاوی قند را نباید بجویید. این نوع آدامس می‌تواند باکتری‌های روی دندان را بپوشاند و منجر به موارد زیر شود:
- پوسیدگی دندان
- حفره‌ها
- بیماری لثه
دندانپزشکان اغلب جویدن آدامس بدون قند را که مهر پذیرش انجمن دندانپزشکی آمریکا (ADA) را دریافت کرده است، توصیه می‌کنند.
مواد جدیدتر مورد استفاده در بریس‌های ارتودنسی دندان نیز به طور قابل توجهی با موارد استفاده شده در بریس‌های قبلی متفاوت است. سیم‌ها نسبت به گذشته انعطاف‌پذیرتر هستند و احتمال خم شدن آنها در اثر جویدن آدامس کمتر است. اما قبل از اینکه تصمیم به جویدن آدامس بگیرید، باید از دندانپزشک یا ارتودنتیست خود سوال کنید، زیرا دانستن اینکه چه موادی در بریس‌های ارتودنسی شما استفاده شده است، دشوار است.
مزایای جویدن آدامس با ارتودنسی
جویدن آدامس بدون قند به افزایش تولید بزاق کمک می‌کند. این باعث خنثی شدن و شستشوی اسیدهای تولید شده در هنگام تجزیه غذاها و نوشیدنی‌ها توسط باکتری‌های پلاک روی دندان می‌شود.
یک مطالعه کوچک در سال 2015 و یک مطالعه در سال 2019 نشان داد که جویدن آدامس ممکن است ضربه و درد ناشی از قرار دادن بریس روی دندان را کاهش دهد. همین مطالعات همچنین نشان داد که جویدن آدامس باعث آسیب به ارتودنسی نمی‌شود.
معایب جویدن آدامس با ارتودنسی
جویدن آدامس چه بدون قند باشد چه نباشد، می‌تواند به برکت‌ها آسیب برساند. آدامس چسبنده است و می‌تواند به راحتی در براکت‌ها و سیم‌هایی که بریس‌های سنتی دارند، گیر کند و همچنین به کش‌ها (بندهای لاستیکی) می‌چسبد.
آدامس حتی می‌تواند باعث خم شدن سیم‌های انعطاف‌پذیر شود و تاثیر نامطلوبی بر کارایی بریس‌های شما برای صاف کردن دندان‌ها بگذارد. حتی یک خمیدگی جزئی در یک سیم می‌تواند باعث شود دندان‌ها در جهت اشتباه حرکت کنند، در تراز مناسب اختلال ایجاد کند و هفته‌ها به طول درمان بیفزاید.
ممکن است هنگام جویدن آدامس وسوسه شوید که نوارهای لاستیکی را بردارید. اگر متخصص ارتودنسی به شما گفته است که کش‌های لاستیکی خود را همیشه نگه دارید، ممکن است درمان ارتودنسی طولانی شود.
آیا جویدن آدامس با ارتودنسی نامرئی اشکالی ندارد؟
ارتودنسی اینویزیلاین به جای سیم و براکت برای صاف کردن دندان‌ها از ترازهای متحرک و شفاف استفاده می‌کند. شما باید همیشه هنگام غذاخوردن و نوشیدن، لاینرها را از روی دندان خود بردارید. در حین استفاده از الاینر آدامس نجوید، زیرا ممکن است تکه‌های آدامس در داخل آنها گیر کند. بزاق اضافی که هنگام جویدن آدامس تولید می‌شود، می‌تواند در صورت نفوذ به داخل دندان‌های شما نیز لکه‌دار شود.
می‌توانید گهگاهی برای جویدن آدامس بدون قند الاینرها را بیرون بیاورید. اما نباید ترازهای خود را بیشتر از آنچه توصیه می‌شود حذف کنید، که می‌تواند باعث به تاخیر انداختن پیشرفت، طولانی شدن درمان ارتودنسی و باعث درد شود.
با ارتودنسی نامرئی از آدامس‌های شکردار خودداری کنید.
هنگام استفاده از ارتودنسی اینویزیلاین هرگز آدامس حاوی قند نجوید. مقادیر کمی از آدامس یا بزاق در داخل هم تراشههای شما می‌تواند باعث رشد باکتری‌ها بر روی دندان‌ها یا در امتداد خط لثه شود و خطر پوسیدگی دندان را افزایش دهد.
اگر آدامس در بریس‌هایم گیر کند چه کنم؟
- از یک مسواک نرم استفاده کنید و تا هر قدر که ممکن است آدامس را پاک کنید. از زور استفاده نکنید یا خیلی سخت مالش ندهید. این می‌تواند به سیم‌ها و براکت‌ها آسیب برساند.
- از نخ دندان برای از بین بردن آدامس‌های باقیمانده در بریس‌های خود استفاده کنید. این کار باید به شل کردن یا بلند کردن آدامس باقیمانده کمک کند.
- دوباره دندان‌های خود را به آرامی مسواک بزنید.
- به شدت با دهانشویه یا آب نمک گرم شستشو دهید.
اگر این مراحل آدامس را از بین نبرد، به متخصص ارتودنسی خود اطلاع دهید. تمیز کردن حرفه‌ای توسط دندانپزشک یا متخصص ارتودنسی، آدامس را بدون آسیب رساندن یا حرکت دادن سیم‌ها یا براکت‌ها از بین می‌برد.
چه زمانی باید با متخصص ارتودنسی خود تماس بگیرم؟
اگر آدامس در بریس‌های شما نفوذ کرده است یا حتی اگر همه آنها را برداشته باشید، به پزشک خود اطلاع دهید. ممکن است آدامس سیم‌ها را کمی حرکت داده باشد، بدون آنکه شما متوجه شوید. در این صورت ارتودنتیست شما می‌تواند این تکان خوردن را بررسی کرده و براکت‌های شما را در صورت نیاز تنظیم کند. در اسرع وقت با پزشک خود تماس بگیرید اگر:
- به نظر می‌رسد سیمی شکسته شده است یا در گونه شما فرورفته است.
- لثه‌های شما دردناک، متورم یا حساس شده‌اند.
چگونه از گیر کردن آدامس در بریس‌ها جلوگیری کنم؟
بهترین راه برای پیشگیری از آسیب به بریس‌ها در اثر جویدن آدامس این است که اصلا آدامس نجوید. اگر مجبور به جویدن هستید، این کار را فقط چند دقیقه بعد از غذا انجام دهید. با مسواک زدن و نخ دندان کشیدن منظم دندان‌ها می‌توانید از جویدن آدامس بدون قند فواید بیشتری کسب کنید. همچنین نوشیدن آب زیاد نیز برای کاهش پوسیدگی دندان مفید است.
بخاطر داشته باشید که حفاظت از بریس‌ها نیز از دندان‌های شما محافظت می‌کند. هرچیزی که باعث آسیب به بریس‌ها شود، ممکن است مدت زمانی را که برای پوشیدن آنها نیاز دارید، طولانی کند.
جمع بندی نهایی در مورد جویدن آدامس با ارتودنسی
بیماران نباید تا زمانی که وسیع کننده کام یا اکسپندر را دارند، آدامس بجوند. اما بیمارانی که بریس‌های سنتی دارند، می‌توانند آدامس بجوند. اما این آدامس باید در لیست تایید شده آدامس‌های بدون قند انجمن دندانپزشکی آمریکا (ADA) باشند. این آدامس‌ها با شیرین کننده‌های غیر حفره‌ای مانند آسپارتام، سوربیتول یا مانیتول شیرین می‌شوند.
مزیت اصلی جویدن آدامس بدون قند، افزایش جریان بزاق است که به پاک کردن اسید و غذا از دندان‌های شما کمک می‌کند. بنابراین خطر پوسیدگی دندان را کاهش می‌دهد. جویدن آدامس کمکی به مسواک زدن و نخ دندان کشیدن است، اما جایگزین هیچ‌کدام نیست.
سوالات متداول
بله، می‌توانید. اما باید اطمینان حاصل کنید که آدامسی که جویده می‌شود، بدون قند باشد و بهتر است از آدامس‌های طبیعی بدون قند استفاده کنید.
بله، اگر آدامس به ارتودنسی گیر کند، ممکن است باعث لغزش یا حتی شکستگی آنها شود. بنابراین، استفاده از آدامس باید به دقت صورت گیرد و بعد از آن باید زنجیره‌های ارتودنسی کاملاً تمیز شوند.
آدامس بدون قند یا آدامس‌های طبیعی بدون قند بهترین گزینه برای افرادی هستند که زنجیره‌های ارتودنسی دارند. این نوع آدامس‌ها کمتر به زنجیره‌ها چسبیده و راحت‌تر پاک می‌شوند.