عصب کشی دندان یکی از روشهای درمانی در زمینه دندانپزشکی است که در حوزه اندودنتیکس (اندودانسی) انجام میشود و به درمان و حذف عفونت هسته دندانی آسیب دیده میپردازد. در این روش، بخش مرکزی دندان که پالپ نامیده میشود و شامل عروق خونی و اعصاب دندان است، برداشته و با مواد ویژه پر میشود. آنها برای جلوگیری از آسیب بیشتر و گسترش عفونت، داخل دندان را از میکروب و عفونت تمیز و پر می کنند. در واقع عصب کشی دندان را از خطر پوسیدگی کامل و کشیدن آن نجات می دهد.
عصبکشی دندان، جایگزینی برای ترمیم و خارج کردن دندان آسیب دیده یا عفونی است. چندین دهه پیش، روش این روش اغلب با درد همراه بود، اما با پیشرفتهای دندانپزشکی و استفاده از بیحس کنندههای موضعی، بیشتر افراد در طول این روند کمتر درد احساس میکنند. در واقع، زندگی با دندان پوسیده احتمالاً بیشتر از این روش دردناک خواهد بود. در صورت وجود التهاب یا عفونت در داخل یکی از دندان ها، دندانپزشک شما ممکن است درمان عصب کشی را پیشنهاد دهد.
کانال ریشه چیست؟
دندانها «ریشههایی» دارند که آنها را به استخوان فک شما متصل میکند. درون هر دندان مخروطی شامل اعصاب و عروق خونی وجود دارد که معمولا پالپ نامیده می شود. پالپ در فضایی قرار می گیرد و تا ریشه های دندان امتداد می یابد. محفظه پالپ درون ریشه، کانال ریشه نامیده می شود.
علل انجام عصب کشی
اگر دندان آسیب دیده باشد، فرصت نفوذ باکتری ها در آن فراهم می شود. این باعث تحریک، درد و تورم در دندان و اطراف آن می شود. اگر پالپ داخل دندان عفونی شود، ممکن است تا پالپ داخل کانال ریشه گسترش یابد و باعث آسیب ریشه دندان نیز بشود. درباره عادات مخرب دهان و دندان در مطلب بعدی بخوانید.
هدف از درمان ریشه این است که با برداشتن پالپ آسیب دیده و درمان عفونت از کشیدن دندان جلوگیری شود.
از جمله دلایلی که در آن نیاز به عصب کشی دندان است می توان به موارد زیر اشاره کرد.
- پوسیدگی شدید دندان
- درمان مکرر دندانپزشکی روی دندان که موثر نباشد
- دندان ترک خورده
- تاج شکسته دندان
- پرکردگی های ترک خورده یا نامقاوم
- بیماری های لثه
- آسیبی مانند ضربه به دهان
اگر عفونت درمان نشود، می تواند بیشتر گسترش یابد و باعث ایجاد آبسه شود که مجموعه ای از چرک است. این می تواند دردناک، حساس باشد و می تواند باعث تورم در اطراف دندان و فک شما شود.
گاهی اوقات ممکن است رنگ دندان شما تیره تر از دندان های دیگر شما به نظر برسد، به این معنی که عصب داخل دندان شما مرده یا در حال مرگ است.
تشخیص نیاز به عصب کشی دندان
دندانپزشک شما را معاینه می کند و در مورد علائم شما از جمله دردی که تجربه می کنید می پرسد. آنها همچنین ممکن است از شما در مورد سابقه پزشکی و هر گونه درمان قبلی که روی دندان های خود داشته اید بپرسند. درباره انواع بیماری های لثه بخوانید.
به علاوه به کمک عکس رادیوگرافی دندان می توان به مقدار عفونت دندان و قسمت های دقیق آن پی برد و درمان را به بهترین شکل ممکن انجام داد. به علاوه دندانپزشک می تواند با کمک لیزر به مقدار آسیب دندان و احتمال درمان با کمک عصب کشی را متوجه شود.
اگرچه برخی از درمانهای کانال ریشه را میتوان در یک نوبت تکمیل کرد، اما در اکثر موارد طی دو یا چند جلسه با دندانپزشک انجام میشوند.
مراحل عصب کشی دندان
مرحله اول
با استفاده از مته، دندانپزشک سوراخی در بالای دندان شما ایجاد می کند و پالپ را خارج می کند. آنها سوراخ خالی را با استفاده از ابزارهای کوچک و مایعی برای ضد عفونی کردن داخل دندان تمیز می کنند و مطمئن می شوند که تمام مواد عفونی خارج شده اند. این ابزار کمک میکند تا کانالها شکل منظمتری داشته باشند تا دندان را با دقت بیشتری پر کرده و تمیز کنید. درباره ارتودنسی دیمون بیشتر بخوانید.
مرحله دوم
هنگامی که دندان تمیز شد، دندانپزشک شما آن را با مواد مقاومی پر می کند. اگر دندانپزشک مطمئن نباشد که تمام عفونت ها برطرف شده است، یک ماده موقت برای پر کردن دندان قرار می دهد. سپس یک نوبت دیگر برای پر کردن دایمی دندان خواهید داشت. اگر دندان شما به شدت ساییده شده است یا در معرض آسیب بیشتر است، دندانپزشک شما ممکن است توصیه کند از تاج مصنوعی دندان استفاده نمایید.
بهبودی بعد از عصب کشی دندان
پس از بی حسی موضعی، ممکن است چندین ساعت طول بکشد تا این احساس به فک و صورت شما بازگردد. مراقب باشید که به آن ناحیه برخورد نکنید یا ضربه نزنید. میتوانید از مسکنهای بدون نسخه مانند پاراستامول و ایبوپروفن استفاده کنید تا پس از از بین رفتن داروی بیحس کننده و تا چند روز آینده، ناراحتیتان را برطرف شود. پس از انجام عمل می توانید به سر کار خود بازگردید. درباره تحلیل لثه و فک بخوانید.
ممکن است در اطراف ناحیه کمی حساسیت داشته باشید، اما معمولاً این حالت فقط برای مدت کوتاهی طول می کشد. اطراف دندان نیز ممکن است متورم و کبود شده باشد که ظرف دو هفته پس از درمان بهتر شود.
زمان بعدی مراجعه به دندانپزشکی به مراحل درمان با عصب کشی دارد. در صورت پایان درمان دندانپزشک با کمک تصویر برداری و معاینه دندان را از جهت از بین رفتن تمام عفونت ها و باکتری ها بررسی می کند.
عوارض عصب کشی دندان
به طور کلی، درمان ریشه با تیره شدن دندان ها همراه است. با این حال، تکنیکهای مدرنی که امروزه در عصب کشی دندان استفاده می شود مانع از سیاه و تیره شدن رنگ دندان می شود. اطلاعات بیشتر در این مورد را می توانید از دندانپزشک خود بپرسید. برای آشنایی با بهترین متخصص ارتودنسی دندان مقاله بعدی را بخوانید.
اکثر درمانهای ریشه موفقیتآمیز هستند، اما مانند هر روش دیگری، ممکن است گاهی اوقات عوارضی نیز وجود داشته باشد. این عوارض می تواند شامل:
- آسیب به کانال ریشه یا بافت اطراف دندان
- عفونت
- آسیب به اعصاب اطراف دندان
سوالات متداول
درمان ریشه دردناک نیست. معمولاً برای عصب کشی دندان از بی حسی موصعی استفاده می شود که فرد درد زیادی در طول درمان حس نکند. در واقع احساس عصب کشی دندان در این حالت شبیه به پرکردن دندان است. در صورتی که برای انجام عصب کشی دندان دچار استرس زیادی باشید ممکن است به شما آرامبخش هایی بدهند تا این استرس کاهش یابد.
عصب کشی دندان برای حفظ دندان ها استفاده می شود و به شما امکان می دهد لبخندی سالم و طبیعی داشته باشید. دندانپزشک شما همیشه سعی می کند تا دندان طبیعی شما را در جایی که می تواند حفظ کند، اما ممکن است به شما پیشنهاد کند که اگر دندان به شدت آسیب دیده باشد یا اگر بیماری لثه شدیدی دارید که از بهبودی دندان شما پس از درمان جلوگیری می کند، آن را خارج کنید.
در برخی مواقع که آسیب دندان جدی باشد (همچون بیماری لثه شدید ) ممکن است عصب کشی کارایی لازم را نداشته باشد و دندانپزشک کشیدن دندان را توصیه نماید.
کلام آخر
در انتها لازم است توجه داشته باشید که با درمان به موقع آسیب های دهان و دندان می توانید از مشکلات بزرگ تر پیشگیری نمایید. درمان ریشه دندان در مراحل ابتدایی آسیب یا عفونت دندان می تواند موثر باشد و به حفظ دندان کمک نماید. عدم درمان به موقع ممکن است باعث گسترش عفونت شود به طوری که دیگر نتوان به کمک عصب کشی آن را درمان کرد. در انتها می توانید سوالات خود را از دکتر نگار حدادی متخصص ارتودنسی در بخش نظرات سایت بپرسید.