جراحی لثه

جراحی لثه یا جراحی پریودنتال یک روش درمانی در زمینه بیماری‌های لثه و بافت‌های اطراف آن است. این جراحی‌ها توسط دندانپزشکان تخصصی پریودنتال یا جراحان دهان و فک و صورت انجام می‌شود. هدف اصلی این جراحی‌ها، بهبود و حفظ سلامت لثه‌ها و بافت‌های اطراف دندان‌ها است. در این مقاله قصد داریم درباره جراحی لثه صحبت کنیم.

جراحی لثه چیست؟

در صورت ابتلا به بیماری لثه، چندین نوع جراحی لثه وجود دارد که دندانپزشک باتوجه به شرایط بیمار نوع جراحی را تعیین می کند. شایع ترین علت بیماری لثه زمانی است که باکتری بیش از حد در دهان انباشته شده و پلاک اضافی ایجاد می کند و بدن شما قادر به مبارزه با عفونت نیست. برخی عوامل دیگر، مانند داروها و بیماری‌های مزمن، حتی با رعایت بهداشت دهان و دندان می‌توانند فرد را مستعد ابتلا به بیماری‌های لثه و جراحی کنند.

انواع جراحی لثه

نوع جراحی لثه به شدت بیماری لثه و آسیب خاصی که به آن وارد شده است یا نوع نتایج زیبایی که فرد می خواهد بستگی دارد.

انواع جراحی لثه عبارتند از:

1. جراحی فلپ لثه

در این جراحی لثه برای تمیز کردن عمیق از دندان‌ها جدا می‌شود و سپس به جای خود در اطراف دندان‌ها دوخته می‌شود. گاهی اوقات در طول جراحی نیاز به تغییر شکل استخوان است.

2. برداشتن لثه

بافت لثه اضافی و بیش از حد رشد کرده برای بهبود زیبایی و راحت تر تمیز کردن سطح دندان برداشته می شود.

3. جراحی زیبایی لثه

این جراحی بافت لثه سالم برای افزایش زیبایی ظاهری، گاهی اوقات در ترکیب با پیوند لثه تغییر شکل می دهد.

4. پیوند لثه

بافت از سقف دهان گرفته می شود و در دو طرف دندانی که به دلیل عقب نشینی لثه ها در معرض دید قرار می گیرد، بخیه می شود. این جراحی به بهبود خط لثه و کاهش حساسیت دندان کمک می کند.

5. جراحی لثه تحلیل رفته

بافت لثه به عقب برده می شود و باکتری ها حذف می شوند. جراح پیوند استخوان، غشاء یا پروتئین های محرک بافت را وارد می کند تا به بازسازی بافت لثه در اطراف دندان کمک کند.

اگر با معاینه کامل توسط متخصص دندانپزشکی مشخص شود که شما به جراحی لثه نیاز دارید، به یک پریودنتیست، پزشکی که در درمان بیماری لثه تخصص دارد، ارجاع خواهید شد.

دلایل جراحی لثه

ژنژیویت، یک نوع خفیف بیماری لثه، معمولاً توسط دندانپزشک قابل درمان است. پریودنتیت یک شکل پیشرفته از التهاب لثه است که منجر به التهاب و آسیب به استخوان و بافت می شود. پریودنتیت معمولاً نیاز به مراجعه به پزشک لثه دارد که به عنوان پریودنتیست شناخته می شود و برای درمان ممکن است نیاز به جراحی لثه باشد.

جراحی پریودنتال می تواند استخوان ها و بافت های آسیب دیده را دوباره رشد دهد، از از دست دادن دندان جلوگیری کند، فاصله لثه بین دندان ها را کاهش دهد و استخوان فک را برای از بین بردن رشد باکتری ها تغییر شکل دهد.

اما بیماری لثه تنها دلیل جراحی لثه نیست. برخی از بیماران عمل لثه را برای زیبایی انجام می دهند. مانند زمانی که لثه بیش از حد روی دندان ها می آید، که به عنوان “لبخند لثه ای” نیز معروف است.

چه کسی نیاز به جراحی لثه دارد؟

همچنین، لازم به ذکر است که هر یک از این جراحی‌ها ممکن است مراحل مختلفی داشته باشد و بسته به نیازهای بیمار و شرایط آن، استفاده شود. قبل از انجام هر نوع جراحی، دندانپزشک شما باید بررسی و ارزیابی کاملی از وضعیت دهان و لثه‌های شما انجام داده و سپس به شما توضیح دهد که کدام نوع جراحی برای شما مناسب است. همچنین، دندانپزشک شما تمامی ریسک‌ها، فرآیند بهبود و مراقبت‌های پس از جراحی را به شما توضیح خواهد داد.

افرادیکه به دندانپزشک برای ارتودنسی دندان مراجعه می کنند ممکن است نیازمند این عمل جراحی باشند. بنابراین نگران نباشید! وقتی به بهترین متخصص ارتودنسی در تهران مراجعه کردید، تمامی نکات و دستورات لازم را اعم از جراحی لثه اجرا کنید تا در انتها به زیبایی مطلوب طرح لبخند برسید.

برخی از شایع ترین شرایطی که نیاز به این عمل جراحی دارند عبارتند از:

لثه تحلیل رفته

وقتی که لثه‌ها از دندان‌ها عقب‌نشینی کرده و ریشه‌های دندان دیده می‌شوند، فرد دچار تحلیل لثه شده‌است. ریشه دندان‌ها مینای سخت و محافظی مانند تاج دندان ندارد، بنابراین ریشه‌های نمایان شده می‌توانند موجب حساسیت و مستعد پوسیدگی دندان شوند.

برخی از دلایل اصلی تحلیل رفتن لثه از بیماری پریودنتال، زدن مسواک بسیار زبر، تروما ناشی از آسیب یا تصادف، دندان مصنوعی نامناسب، ژنتیک و استفاده از محصولات تنباکو است.

موارد شدیدتر تحلیل رفتن لثه ممکن است به یک عمل به نام پیوند لثه نیاز داشته باشد. پریودنتیست بافتی را از قسمت دیگری از دهان می گیرد و آن را در جایی که لثه های شما عقب رفته، پیوند می زند. این جراحی از تحلیل بیشتر جلوگیری می کند، حساسیت دندان را کاهش می دهد و می تواند زیبایی لبخند را بهبود بخشد.

لبخند لثه ای یا لثه های ناصاف

اگر بافت لثه‌ای که دندان‌ها را پوشانده است، بیشتر از حد نرمال است، فرد ممکن است لبخند لثه‌ای داشته باشد. دو گزینه جراحی برای برداشتن بافت و نشان دادن بیشتر دندان‌های سفید مرواریدی در دسترس است. یکی از این روش ها ژنژیوکتومی نامیده می شود، که با جراحی بخشی از خط لثه را می برند. دیگری افزایش طول تاج دندان نامیده می شود که همان کار را انجام می دهد اما مقداری از استخوان را نیز برمی دارند تا سطح بیشتری از سطح دندان بالای خط لثه قرار گیرد.

پوسیدگی یا شکستگی دندان زیر خط لثه

اگر دندان در زیر خط لثه آسیب دیده است، دندان کافی در بالای خط لثه برای ترمیم نباشد یا تحلیل لثه و فک صورت گرفته باشد ممکن است پریودنتیست نیاز به استفاده از روش افزایش طول تاج برای نمایان شدن بیشتر دندان داشته باشد.

بیماری پریودنتال

بیماری پریودنتال توسط باکتری هایی در اطراف خط لثه ایجاد و به پلاک (یک لایه نرم، چسبنده و بی رنگ) تبدیل می شود. طبق آمار تقریبا نیمی از بزرگسالان بالای 30 سال در آمریکا به نوعی بیماری لثه مبتلا هستند. در صورت عدم درمان، بافت و استخوان توسط پلاک از بین می‌رود و ممکن است جرم هایی در اطراف ریشه دندان‌ها ایجاد شود. این جرم ها شروع به جمع‌آوری باکتری‌های بیشتری می کنند، دندان‌ها لق می شوند و حتی ممکن است دندان‌ها بیفتند.

اگر به دلیل انواع بیماری های لثه در اطراف دندان‌های خود جرم های عمقی دارید، متخصص دندانپزشکی ممکن است شما را برای جراحی لثه به پریودنتیست معرفی کند. در این روش، لثه‌های شما به سمت عقب جمع می‌شوند تا بتوانند جرم ها را حذف کنند. سپس لثه در جای خود بخیه می‌شود و طول عمر دندان‌های طبیعی افزایش میابد.

جراحی لثه چه مراحلی دارد؟

جراحی لثه ممکن است شامل چندین مرحله باشد، که به طور کلی عبارتند از:

• ارزیابی و تشخیص: در این مرحله، دندا‌نپزشک شما لثه‌ها و وضعیت عمومی دهان شما را بررسی می‌کند. این شامل بررسی لثه، سلامت عمومی لثه و مشکلات التهابی آن است. از این اطلاعات برای تشخیص و تعیین نیاز به جراحی لثه استفاده می‌شود.
• برنامه‌ ریزی و آماده ‌سازی: در این مرحله، برنامه ‌ریزی برای جراحی لثه صورت می‌گیرد. این مرحله شامل برنامه‌ ریزی جزئیات جراحی، ارائه راهنمایی‌های قبل و بعد از جراحی، تهیه نقشه و برنامه‌های جراحی و تهیه مواد و تجهیزات مورد نیاز است.
• جراحی: در مرحله جراحی لثه، دندانپزشک با استفاده از انواع مختلفی از روش‌ها و فنون جراحی، به بهبود وضعیت لثه و بافت‌های اطراف آن می‌پردازد. این مرحله شامل عملکرد برش‌ها و خارج‌ کردن بافت‌های آسیب دیده، ترمیم ساختار لثه، تمیز کردن لثه، ایجاد پایه‌های سالم برای ایمپلنت و سایر مراحل مرتبط است.
• بهبود و بازسازی: پس از جراحی، لثه نیاز به زمان برای بهبود و بازسازی دارد. در این مرحله، لثه به طور طبیعی بهبود می‌یابد و بافت‌های جدید شکل می‌گیرند. اهمیت رعایت دستورات پس از عمل جراحی و رعایت بهداشت دهان و دندان به منظور بهبود سریعتر بسیار مهم است.
• پیگیری: پس از جراحی لثه، دندانپزشک شما برنامه ‌ریزی برای پیگیری و مراقبت‌های دوره‌ای را ارائه می‌دهد که می‌تواند شامل نوبت‌های بازدید منظم، رعایت بهداشت دندان‌ها و لثه‌ها، ارزیابی التهابات لثه، و تجویز داروها و محصولات مراقبتی باشد.

به هر حال، مراحل و جزئیات جراحی لثه بستگی به شرایط خاص هر فرد و میزان نیاز به جراحی لثه وجود دارد.

در جراحی لثه چه اتفاقی می‌افتد؟

جراحی لثه اغلب برای درمان بیماری لثه استفاده می شود. اگر قرار است تحت عمل لثه قرار بگیرید، این موارد را در نظر بگیرید:

قبل از عمل جراحی

قبل از جراحی لثه، یک بی حسی موضعی برای بی حس کردن ناحیه دریافت خواهید کرد. ممکن است پریودنتیست دندان های شما را جرمگیری می کند. شما باید از پریودنتیست خود در مورد هر گونه دارو و بیماری مزمنی که دارید و ممکن است بر جراحی تأثیر بگذارد سؤال کند.

در طول جراحی

جراح لثه‌ها را عقب می زند تا به بافت زیر لثه دسترسی پیدا کند. بافت عفونی زیر و بین دندان‌ها برداشته می‌شود و جراح پس از آن جرم‌گیری دندان و پلانینگ ریشه را دنبال می‌کند تا پلاک و باکتری زیر خط لثه را حذف کند. جرم گیری و پلانینگ لکه های ناهموار روی ریشه دندان را که می تواند موجب عود بیماری لثه شود، حذف می کنند.

بعد از عمل جراحی

جراح با استفاده از بخیه لثه‌ها را در جای خود قرار می دهد. بخیه‌ها ممکن است جذبی، یا کشیدنی باشند. بخیه های کشیدنی بعد از هفت تا 10 روز کشیده می شوند.

هدف از انجام جراحی لثه

در جراحی لثه به طور کلی به منظور درمان برخی از بیماری‌های لثه اقدام می‌شود و تأثیر فوق‌العاده‌ای در این زمینه دارد. در این بخش، به طور کلی با اهداف اصلی این نوع جراحی آشنا خواهیم شد. جراحی لثه به دنبال داشتن اهدافی اصلی مانند:

• جلوگیری از افتادن دندان‌ها
• ترمیم استخوان فک و بافت‌های آسیب‌دیده مرتبط با لثه
• کاهش شکاف‌های لثه بین دندان‌ها
• از بین بردن باکتری‌ها و پیشگیری از عفونت
• تغییر شکل استخوان فک به منظور کاهش خطر رشد باکتری‌ها در شکاف‌های استخوان
• درمان بیماری‌های مختلف مانند گینگیویت و پریودنتیت که نیازمند جراحی لثه هستند.

این اقدامات جراحی بهبودی معناداری در سلامت لثه و استخوان فک ایجاد می‌کنند و به حفظ سلامت دندان‌ها و بافت‌های اطراف آنها کمک می‌کنند.

روش های جراحی لثه

از روش‌های جراحی لثه می‌توان به چندین روش اشاره کرد، که شامل جراحی فلاپ لثه، لثه‌برداری، ترمیم پلاستیک لثه، و جراحی زیبایی لثه می‌شود.

جراحی فلاپ لثه

در صورتی که عمق پاکت‌های پریودنتال بر روی خط لثه بیشتر از ۵ میلی‌متر باشد، از جراحی فلاپ لثه برای کاهش آن‌ها استفاده می‌شود. در این روش، دندانپزشک شکاف‌هایی در بافت لثه ایجاد می‌کند تا به دندان دسترسی پیدا کند و جرم و پلاک را از زیر پاکت‌ها پاک کند.

لثه ‌برداری

این روش برای حذف بافت لثه اضافی که ممکن است روی دندان‌ها رشد کرده باشد، استفاده می‌شود. با بی‌حس کردن بافت لثه بیمار، دندانپزشک برش‌های لازم را ایجاد می‌کند تا بافت اضافی را حذف کند.

ترمیم پلاستیک لثه

در مواردی که لثه‌ها عقب رفته باشند، از این روش برای تغییر شکل بافت سالم لثه استفاده می‌شود. این عمل بهبود ظاهر دندان‌ها را فراهم می‌کند و در صورت نیاز، بافت از سقف دهان پوشش داده می‌شود.

جراحی زیبایی لثه

برای درمان لبخند لثه‌ای، از جراحی زیبایی به نام لیفت لثه استفاده می‌شود. این روش با حذف بافت لثه اضافی، ظاهر دندان‌ها را بهبود می‌بخشد و توازن لازم برای یک لبخند جذاب ایجاد می‌کند.

اقدامات قبل از جراحی لثه

قبل از انجام جراحی لثه، معمولاً جراح دندان لثه‌ها را تمیز می‌کند. یکی از روش‌های شناخته شده به عنوان جرم‌گیری عمیق، قادر به پاکسازی جرم و باکتری‌ها از دندان‌ها و لثه‌ها است.

روش دیگری به نام روت پلنینگ نیز می‌تواند سطوح ریشه دندان‌ها را صاف کند، به طوری که فضای کمتری برای تجمع جرم و باکتری باقی می‌ماند. این روش همچنین موجب حذف هر گونه جرم موجود بر روی ریشه دندان می‌شود. پوسته‌پوسته شدن عمیق و لایه‌برداری ریشه معمولاً به صورت هم‌زمان انجام می‌شود.

سوالات متداول

سخن آخر

در این مقاله جراحی لثه، انواع مختلف آن و کاندیداهای این عمل را به شما معرفی کردیم. در انتها باید با کمک دندانپزشک تصمیم بگیرید که کدام نوع جراحی برای شما مناسب تر است. علاقه مندان می توانند از طریق درج نظر در کادر دیدگاه زیر با ما و سایر خوانندگان در ارتباط باشند.